Tepe Yönetimi ile Doğrudan İletişim – MBWA
⚠️Yazıda dipnot sayılarının üzerine tıklarsanız açıklamaları okuyabilirsiniz.
Bu yazımda; MBWA yani Management by Walking Around olarak isimlendirilen üst düzey yöneticilerle çalışanlar arasındaki iletişimi ele aldım.
Geçen yıl Mehmet Zencirkıran ve Aşkın Keser’in1https://www.linkedin.com/in/a%C5%9Fk%C4%B1n-keser-3531a732 kaleme aldığı Örgütsel Davranış kitabını okumuştum. Bu kitap örgütlerle ilgili merakımı cezbetti ve daha detaylı okumalar yapmaya ihtiyaç duydum. 10 yıl kadar farklı birimlerde İçişleri Bakanlığı’nda, 3 yıl kadar da Akdeniz Üniversitesi’nde görev yapan biri olarak; birkaç haftadır keyifle okumaya çalıştığım McGraw Hill‘den çıkan Organizational Behaviour (Örgütsel Davranış) adlı kitapta dikkatimi çeken bir konudan (Örgütsel İletişim) bir bukle paylaşmak istiyorum. Çalıştığım kurumların adlarını özellikle zikrettim, çünkü paylaşacağım hususları okuduğumda istemsizce görev yaptığım bu kurumlar aklıma geldi…
Tepe Yönetimi ile Doğrudan İletişim… (s.169)
“Hadi canım, öyle şey mi olur!” dediğinizi duyar gibiyim 😊 Olur olur, bal gibi olur…
Kitapta son zamanlarda moda kavramlardan biri MBWA – Management by Walking Around veya Management by Wandering Abreviated yani dolaşarak/gezerek yönetimden bahsediliyor. Açıkçası bu kavramı ben ilk kez duydum ama Hewlett Packard (HP) çalışanları yaklaşık 40 yıl önce bu kavramı üretmiş… Bu kavrama aşinayız gibi görünsek de geleneksel kurumlarda açıkçası pek karşılaştığımız bir uygulama değil.
İyi de bu kavram ne anlatıyor?
Cambridge sözlüğünde2https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/management-by-walking-around “MBWA”: “Çalışanların ne yaptıklarını görmek ve işleriyle ilgili görüşmek için onları çalıştıkları yerde sık sık gayri resmi olarak ziyaret etmesini içeren bir yönetim tarzı.” olarak tanımlanmış. Daha kısa ve anlaşılır ifadeyle; çalışanlarla doğrudan iletişim kurmak için aralıklı olarak yöneticinin rastgele veya planlı bir şekilde ofisinden ayrılmasıdır; böylece tüm örgütün iş akışının nasıl iyileştirebileceği ilk elden duyulmuş olur.
Peki bu kadar basit bir olay mı? Kitap; bu uygulamanın örgütlerde direkt (doğrudan dikey) iletişime imkân vermesi neticesinde yöneticilerin çalışanların fikirlerini aracısız olarak yani filtresiz alma şansı bulduğunu, çalışanların mesajını doğrudan alma yönünde riski en aza indirdiğini, örgütteki içsel problemleri daha iyi ve hızlı şekilde anlamasını sağladığını söylüyor. Ayrıca MBWA sayesinde çalışanların üst yönetimin aldığı kararları makul karşıladığı da belirtiliyor. Bu uygulamanın bir gereklilik olduğunu vurgulayan kitaba göre MBWA’nın önemli faydalarından biri de çalışanların moral ve motivasyonuna gözle görülür derecede olumlu etki etmesi.
Doğrusunu söylemek gerekirse eski görev yerimde (İçişleri Bakanlığı) toplantılar sayesinde üst yönetimle sık sık görüşme fırsatı bulduğumuz gibi üst yönetim sık olmasa da bizlerle görüşmeler sağlardı. Ayrıca çalışanların üst yönetime düşüncelerini ve sorunlarını doğrudan gönderebileceği elektronik bir sistem de vardı. Ancak aynı şeyi şu an mensubu bulunduğum kurum (Akdeniz Üniversitesi) için söyleyemeyeceğim.
Bırakın üst yönetimin MBWA uygulamasını, kuruma yönelik kayda değer fikirlerimizi veya kurumda yaşadığımız sorunlarımızı üst yönetimle paylaşmakta bile çok ciddi iletişim sorunu yaşıyoruz. Bu yaşanan sorunun sonraki evrelerde görülecek olası sonucu çalışanlardaki örgütsel bağlılık31979’da Mowday, Steers ve Porter tarafından bu kavram “bir çalışanın çalıştığı örgüte karşı hissettiği sadakati” şeklinde tanımlanmıştır. Mowday, R. T., Steers, R. M., & Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224-247. Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/0001-8791(79)90072-1. veya örgütsel vatandaşlık41988’de D.W. Organ tarafından bu kavram “resmi ödül sistemi içinde doğrudan yer almayan veya tanımlanmayan ve bir bütün olarak örgütün etkinliğine katkı sağlayan gönüllü veya ilaveten gerçekleştirilen iş davranışlarıdır.” şeklinde tanımlanmıştır. Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington Books/D. C. Heath and Com. https://archive.org/details/organizationalci0000orga/page/n9/mode/2up duygusunu azaltması veya kaldırmasıdır.
MBWA ülkemizde uygulanabilir mi, uygulanırsa olumlu sonuç verir mi bilemiyorum ama örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık duygusunu ve dolayısıyla örgütsel verimliliği ve motivasyonu da artıracaksa denemeye değmez mi?
Açıkçası yazacak daha çok şey var ancak konu hakkında daha önce de paylaşılmış kaynaklar var. Detaylı bilgi için şu adreslere göz atılmasında yarar var:
https://www.linkedin.com/pulse/managing-walking-around-mbwa-essential-guide-saheed-akinloye/
https://www.youtube.com/watch?v=DpZqDuUaIbU
https://www.youtube.com/watch?v=Piz9t-2k1Os
📅 29.07.2023
