Saç Dökülmesine veya Seyrekleşmesine Ne İyi Gelir?

Eşim dahil birçok kişi geçmişte saçlarımın çok gür olduğundan ama artık eski görünümünden eser kalmadığından dem vurup bir sürü doğal ürün kullanmamı önerir durular. Oldukça uzun olan Saçlarımı Döken Projelerde Yer Almak adlı yazımı okursanız saçımın neden seyrekleştiğini anlayacaksınız.

ChatGPT’den ve ClaudeAI’den; bana kullan denilen “doğal” ürünleri  bilimsel açıdan değerlendirmelerini ve her bir bilginin bilimsel referanslarını vermesini istedim. ClaudeAI’ın yanıtını ChatGPT’ye, ChatGPT’nin yanıtını da ClaudeAI’ya kontrol ettirdim.  Yanıtların bilimsel kaynaklarını da ilave ettim. Hangi ürün ne işe yarar ya da yaramaz sorularınıza umarım aşağıdaki açıklamalar yeterli gelir.

Hint Yağı: İçeriğindeki ricinoleik asit, prostaglandin E2 (PGE2) reseptörlerini etkileyerek saç büyümesini destekleyebilir¹Patel, V. R., Dumancas, G. G., Kasi Viswanath, L. C., Maples, R., & Subong, B. J. J. (2021). Castor Oil: Properties, Uses, and Optimization of Processing Parameters in Commercial Production. Lipid Insights, 9, 1-12. https://doi.org/10.4137/lpi.s40233. Ricinoleik asidin antiinflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri de vardır. Ancak, doğrudan saç büyümesi üzerindeki etkisini gösteren klinik çalışmalar sınırlıdır.

Yılan Yağı: “Yılan yağı” terimi genellikle şüpheli veya kanıtlanmamış tedaviler için kullanılır. Ancak, Boa constrictor gibi bazı yılan türlerinden elde edilen yağların cilt nemlendiricisi olarak kullanıldığı ve anti-inflamatuar özellikler gösterdiği bildirilmiştir²Falodun, A., Owolabi, O. J., & Osahon, O. (2008). Physicochemical, antimicrobial and anti-inflammatory evaluation of fixed oil from Boa constrictor. Acta Poloniae Pharmaceutica, 65(4), 477-480. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19051590. Ancak, saç büyümesi üzerindeki etkisine dair spesifik bilimsel çalışmalar bulunmamaktadır.

Argan Yağı: E vitamini ve fenolik bileşikler açısından zengindir, bu da antioksidan özellikler sağlar³Charrouf, Z., & Guillaume, D. (2008). Argan oil: Occurrence, composition and impact on human health. European Journal of Lipid Science and Technology, 110(7), 632-636. https://doi.org/10.1002/ejlt.200700220. Saç tellerini nemlendirme ve koruma özelliği vardır, ancak doğrudan saç büyümesi üzerindeki etkisi kanıtlanmamıştır. Daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç vardır.

Zeytin Yağı: Oleik asit ve skualen içerir, bu bileşenler saç ve deriyi nemlendirir⁴Viola, P., & Viola, M. (2009). Virgin olive oil as a fundamental nutritional component and skin protector. Clinics in Dermatology, 27(2), 159-165. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2008.01.008. Antioksidan özellikleri saç derisinin genel sağlığını destekleyebilir, bu da dolaylı olarak saç büyümesini destekleyebilir. Ancak doğrudan saç büyümesini teşvik ettiğine dair güçlü kanıtlar sınırlıdır.

Sarımsak: İçeriğindeki allicin, antimikrobiyal ve antiinflamatuar özellikler gösterir⁵Shams-Ghahfarokhi, M., Shokoohamiri, M. R., Amirrajab, N., Moghadasi, B., Ghajari, A., Zeini, F., Sadeghi, G., & Razzaghi-Abyaneh, M. (2006). In vitro antifungal activities of Allium cepa, Allium sativum and ketoconazole against some pathogenic yeasts and dermatophytes. Fitoterapia, 77(4), 321-323. https://doi.org/10.1016/j.fitote.2006.03.014. Bir klinik çalışmada, sarımsak jeli kullanan alopesi areata hastalarında saç büyümesinde artış gözlemlenmiştir⁶Hajheydari, Z., Jamshidi, M., Akbari, J., & Mohammadpour, R. (2007). Combination of topical garlic gel and betamethasone valerate cream in the treatment of localized alopecia areata: A double-blind randomized controlled study. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, 73(1), 29-32. https://doi.org/10.4103/0378-6323.30648. Ancak bu çalışma küçük ölçeklidir ve daha fazla araştırma gereklidir.

Genel Değerlendirme
Bu bileşenlerin her biri belirli faydalı özellikler gösterebilir, ancak bu ürünlerin (sarımsak + hint yağı gibi) kombinasyonlarının  saç büyümesi üzerindeki etkisi bilimsel olarak incelenmemiştir. Saç büyümesi karmaşık bir süreçtir ve genetik, hormonal ve çevresel faktörlerden etkilenir⁷Mirmirani, P. (2015). Managing hair loss in midlife women. Maturitas, 80(3), 249-254. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2012.10.020. Minoksidil ve finasterid gibi FDA onaylı tedaviler, klinik çalışmalarla etkinlikleri kanıtlanmış seçeneklerdir⁸Adil, A., & Godwin, M. (2017). The effectiveness of treatments for androgenetic alopecia: A systematic review and meta-analysis. Journal of the American Academy of Dermatology, 77(1), 136-141.e5. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2017.02.054.

Ancak bunların kullanımında ciddi yan etkiler de görünmektedir: Örneğin finasteridin bilinen bazı yan etkileri şunlardır:

• • Cinsel istekte azalma ve ereksiyon problemleri; depresyoon ve anksiyete⁹Traish, A. M., Hassani, J., Guay, A. T., Zitzmann, M., & Hansen, M. L. (2011). Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients. The Journal of Sexual Medicine, 8(3), 872-884. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2010.02157.x
  • Ejakülasyon bozuklukları ve semen miktarında azalma; göğüs hassasiyeti veya ağrısı;  erkeklerde meme dokusunun büyümesi; kaşıntı, döküntü veya ciltte kızarıklık gibi alerjik reaksiyonlar; baş dönmesi ve ağrısı¹⁰Naslund, M. J., & Miner, M. (2007). A review of the clinical efficacy and safety of 5α-reductase inhibitors for the enlarged prostate. Clinical Therapeutics, 29(1), 17-25. https://doi.org/10.1016/j.clinthera.2007.01.018.
  • Bazı kullanıcıların, finasterid kullanımı sırasında yaşadıkları cinsel yan etkilerin, ilacı bıraktıktan sonra da devam ettiğini (Post-Finasterid Sendromunu) bildirmişlerdir¹¹Irwig, M. S. (2012). Persistent sexual side effects of finasteride: could they be permanent?. The Journal of Sexual Medicine, 9(11), 2927-2932. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2012.02846.x.

Tıbbi tedavilerin olası yan etkilerini okuyunca; “saçım yeniden eskisi gibi olsun” demek başka şeylerde de eskiyi arar duruma gelinebilir demek mi oluyor 🙂 Kararını vereceksin, seyrek saç veya kellik mi yoksa …

📅 15.07.2024

Dipnotlar

• 1
  Patel, V. R., Dumancas, G. G., Kasi Viswanath, L. C., Maples, R., & Subong, B. J. J. (2021). Castor Oil: Properties, Uses, and Optimization of Processing Parameters in Commercial Production. Lipid Insights, 9, 1-12. https://doi.org/10.4137/lpi.s40233
• 2
  Falodun, A., Owolabi, O. J., & Osahon, O. (2008). Physicochemical, antimicrobial and anti-inflammatory evaluation of fixed oil from Boa constrictor. Acta Poloniae Pharmaceutica, 65(4), 477-480. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19051590
• 3
  Charrouf, Z., & Guillaume, D. (2008). Argan oil: Occurrence, composition and impact on human health. European Journal of Lipid Science and Technology, 110(7), 632-636. https://doi.org/10.1002/ejlt.200700220
• 4
  Viola, P., & Viola, M. (2009). Virgin olive oil as a fundamental nutritional component and skin protector. Clinics in Dermatology, 27(2), 159-165. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2008.01.008
• 5
  Shams-Ghahfarokhi, M., Shokoohamiri, M. R., Amirrajab, N., Moghadasi, B., Ghajari, A., Zeini, F., Sadeghi, G., & Razzaghi-Abyaneh, M. (2006). In vitro antifungal activities of Allium cepa, Allium sativum and ketoconazole against some pathogenic yeasts and dermatophytes. Fitoterapia, 77(4), 321-323. https://doi.org/10.1016/j.fitote.2006.03.014
• 6
  Hajheydari, Z., Jamshidi, M., Akbari, J., & Mohammadpour, R. (2007). Combination of topical garlic gel and betamethasone valerate cream in the treatment of localized alopecia areata: A double-blind randomized controlled study. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, 73(1), 29-32. https://doi.org/10.4103/0378-6323.30648
• 7
  Mirmirani, P. (2015). Managing hair loss in midlife women. Maturitas, 80(3), 249-254. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2012.10.020
• 8
  Adil, A., & Godwin, M. (2017). The effectiveness of treatments for androgenetic alopecia: A systematic review and meta-analysis. Journal of the American Academy of Dermatology, 77(1), 136-141.e5. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2017.02.054
• 9
  Traish, A. M., Hassani, J., Guay, A. T., Zitzmann, M., & Hansen, M. L. (2011). Adverse side effects of 5α-reductase inhibitors therapy: persistent diminished libido and erectile dysfunction and depression in a subset of patients. The Journal of Sexual Medicine, 8(3), 872-884. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2010.02157.x
• 10
  Naslund, M. J., & Miner, M. (2007). A review of the clinical efficacy and safety of 5α-reductase inhibitors for the enlarged prostate. Clinical Therapeutics, 29(1), 17-25. https://doi.org/10.1016/j.clinthera.2007.01.018
• 11
  Irwig, M. S. (2012). Persistent sexual side effects of finasteride: could they be permanent?. The Journal of Sexual Medicine, 9(11), 2927-2932. https://doi.org/10.1111/j.1743-6109.2012.02846.x